در اصل، ویسكونتی قصد داشت سه فیلم بسازد و نه یك فیلم و خودش همیشه می‌گفت سه فیلم مستند می‌خواهد بسازد: یكی دربارۀ ماهیگیران، یكی دربارۀ دهقانان و یكی هم دربارۀ كارگران معدن، كه هر سه در سیسیل اتفاق می‌افتادند. این سه آثار متفاوتی بودند که به همان نبرد همیشگی علیه فلاکت‌ انسان‌ها و اشیا می‌پرداختند و حقیقتاً هم ویسکونتی طرح تولید هر کدام از بخش‌های این سه‌گانۀ دریایی،‌ زمینی و مربوط به معدن را در ذهن خود پرورانده بود.

کنش‌ورزی خلاقانه فعالیت یک انسان زنده است در میان آدمیان. آشکارا بگویم منظور من از کاربرد این اصطلاح این است تا چیزی را دریابم که فقط به استیلا و برتری هنرمند ارجاع می‌یابد. هر کارورزی در حین زیستن خلق می‌کند. همواره و تا زمانی که بتواند زندگی کند. یعنی تا زمانی که شرایط روزانۀ او آزاد و باز باشند. خواه برای هنرمند و خواه برای یک کارگر یا کارورز صنایع دستی.

خطابۀ رولان بارت به مناسبت اعطای جایزۀ ارجمند شهر، آرکی جیننازیوی طلایی به میکل‌آنجلو آنتونیونی توسط شهردار بولونیا‌، پروفسور رناتو زان‌گه‌ری به تاریخ فوریۀ ۱۹۸۰.

جنبش نئورئالیسم در ایتالیا مثل هر جنبش فرهنگی ادبی اجتماعی دیگری در تاریخ در روند طبیعی خود به شاخه‌های متعددی تقسیم می‌شود که حتی در مقطعی ممکن است با انگیزه اولیه جنبش در تضاد کامل باشد. به عنوان نمونه، جنبش اومانیسم که منجر به رنسانس شد یا جنبش روشنگری خردگرایی را که مفهوم کلی داشت در اختیار سیاست‌بازی و ایدئولوژی گذاشت و حاصل آن انقلاب فرانسه شد که در انتها کاملاً از خردگرایی به دور افتاد و در دامان بناپارتیسم سقوط کرد.

مورتی خیلی به موقع در سینمای ایتالیا پیدایش شد و از این رو درخشید. انگار همه منتظر او بودند؛ سال‌هایی بود که وودی آلن اوج می‌گرفت و در سینمای اروپا و به خصوص فرانسه و ایتالیا همه به دنبال یک وودی آلن اروپایی بودند.

مارتین اسکورسیزی یا به قول ایتالیایی‌ها اسکورسزه از علاقه‌مندان سینمای ایتالیاست. حتی مستندی هم دربارۀ آن ساخته است. او شیفتگی خود به لوکینو ویسکونتی را هیچ‌وقت پنهان نکرده است، اما بعضی مواقع این شیفتگی‌ها کار دست آدم می‌دهد.

بین سینمای اروپا و آمریکا همیشه بده‌بستان بوده‌است. هر کدام از این سینماها از سازندگان انواع و اقسام گونه‌ها بوده‌اند، و هر کدام، فیلم دیگری را بازسازی کرده‌اند. اما وسترن‌سازی را اروپایی‌ها ریسک نکرده بودند، حتی تا اواخر دهۀ پنجاه. چرا که آن را مختص آمریکا و تاریخ آمریکا می‌دانستند که هیچ قرابتی با اروپا ندارد. ظاهراً گویا اول چک‌واسلواکی دست به وسترن‌سازی رد که جنبۀ کمدی داشت؛ بعد، فرانسوی‌ها ریسک کردند: یک فیلم وسترن کمدی با بازی فرناندل، کمدین مشهور فرانسوی، که از قضا فیلم کاملاً بانمکی ازکار درآمد اما ادامه پیدا نکرد. بعد از آن آلمانی‌ها در دهۀ شصت در خط وسترن قدم گذاشتند.